Jules Deelder
Jules Deelder
foto: Elvin

Jules Deelder

24 november 1944, Rotterdam – 19 december 2019, Rotterdam

Jules Deelder (hij publiceert onder de naam J.A. Deelder) was de nachtburgemeester van Rotterdam. 
Hij was dichter, performer, theatermaker, schrijver en jazz-DJ.


Deelder werd geboren in Rotterdam op 24 november 1944, in de wijk Overschie. Na de HBS studeerde hij enkele jaren voor de akte Nederlands. 

 

Op zijn elfde schreef hij zijn eerste gedicht met de titel Hoort, men werpt een atoombom en in 1962 debuteerde hij in het Algemeen Handelsblad met het gedicht Straat. Hij werd ontdekt door Simon Vinkenoog (door Deelder steevast aangeduid als "ene Simon V. te A.") die hem uitnodigde als deelnemer aan een poëzie-manifestatie in het Amsterdamse theater Carré in 1966. Drie jaar later verscheen zijn debuutbundel Gloria Satoria (1969). 

 

Diverse bundels volgden, en Deelder ging ook korte verhalen schrijven. In de jaren negentig trad hij veelvuldig op met Herman Brood en met collega-dichter Bart Chabot.

 

Deelder ontving in 1988 de Anna Blaman Prijs voor zijn oeuvre en in 2005 de Tollensprijs voor de "grote stilistische kracht van zijn geestrijke oeuvre en zijn pionierswerk voor een moderne theatrale podiumpresentatie van poëzie", aldus het juryrapport. De stad Rotterdam kende hem in 2004 de Wolfert van Borselenpenning toe.

 

In november 2019 vierde hij groots zijn 75e verjaardag in De Doelen en kort daarna, op 19 december overleed hij na een kort ziekbed.

 

www.deelder.com


 

  • ABC voor de genieter van Marihuana (onder pseudoniem: 'Julian the Joint', met 'Yousouph Ben Houpla' (=Rob Peters), Bureau in Search for Living, 1968)
  • Gloria Satoria (De Bezige Bij, 1969)
  • Dag en nacht geopend (De Bezige Bij, 1970)
  • Boe! (De Bezige Bij, 1972)
  • Op de deurknop na (De Bezige Bij, 1972)
  • De zwarte jager (De Bezige Bij, 1973)
  • Moderne gedichten (De Bezige Bij, 1979)
  • Sturm und Drang (De Bezige Bij, 1980)
  • Junkers 88 (De Bezige Bij, 1983)
  • Portret van Olivia de Havilland (De Bezige Bij, 1985)
  • Interbellum (De Bezige Bij, 1987)
  • Lijf- en andere gedichten (De Bezige Bij, 1991)
  • Renaissance: gedichten ’44-’94 (De Bezige Bij, 1994)
  • Transeuropa (De Bezige Bij, 1995)
  • Het lot van de eenhoorn (De Bezige Bij, 1997)
  • Bijbelsch (De Bezige Bij, 1999)
  • N.V. Verga (De Bezige Bij, 2001)
  • Inderdaad nee (met tekeningen van Herman Brood; Nijgh en Van Ditmar, 2003)
  • Zonder dollen (De Bezige Bij, 2004)
  • Vrijwel alle gedichten (De Bezige Bij, 2004)
  • Tussentijds (De Bezige Bij, 2008)
  • Ruisch (De Bezige Bij, 2011)
  • Totaal Loss (met composities en artwork van Louis Gauthier; Prometheus, 2011)
  • Rotown Magic (uitgave in de Matchboox-serie met artwork van Louis Gauthier; Matchboox, 2012)
  • Het Graf van Descartes (De Bezige Bij, 2013)

Rotown magic

Rotterdam is niet te filmen
De beelden wisselen te snel
Rotterdam heeft geen verleden
en geen enkele trapgevèl

 

Rotterdam is niet romantisch
heeft geen tijd voor flauwekul
is niet vatbaar voor suggesties
luistert niet naar slap gelul

 

't Is niet camera-gevoelig
lijkt niet mooier dan het is
Het ligt vierkant hoog en hoekig
gekanteld in het tegenlicht

 

Rotterdam is geen illusie
door de camera gewekt
Rotterdam is niet te filmen
Rotterdam is vééls te ècht

 

uit: 'Vrijwel alle gedichten', 2004

illustratie: Deborah Kraaijeveld

Voor Ari

Lieve Ari

Wees niet bang

 

De wereld is rond
en dat istie al lang

 

De mensen zijn goed
De mensen zijn slecht

 

Maar ze gaan allen
dezelfde weg

 

Hoe langer je leeft
hoe korter het duurt

 

Je komt uit het water
en gaat door het vuur

 

Daarom lieve Ari
Wees niet bang

 

De wereld draait rond
en dat doettie nog lang

 


The Monk

2004

Wie zoals ik ooit Monk
op een concert dik drie
kwartier geen noot zag
spelen maar al die tijd
in trance gelijk een me-
dicijnman rond de Stein-
way dansen en onder toe-
nemend gemor van een op-
eengepakt gehoor plots
als een speer op het i-
voor af duiken en na nog
één tel wachten met één
accoord die hele drie
kwartier goedmaken
doet
er verstandig aan van 't
leven - althans op muzi-
kaal gebied - niet al te
veel meer te verlangen
en op z'n blote knieën
god te danken dat hij
The Monk bij die gele-
genheid heel hartelijk
heeft horen lachen

Repeteergedicht

2011

Sommige gedichten dienen
elke dag herschreven.
Gewoon hetzelfde gedicht
elke dag opnieuw.
Andere gedichten niet.

Wéér andere bleven beter
ongeschreven.
Dat zijn verreweg de meeste.

Maar sommige gedichten
dienen elke dag herschreven.
Gewoon hetzelfde gedicht
elke dag opnieuw.
Tot het onlosmakelijk

met ons is verweven
en met de werkelijkheid
tot waarheid is verdicht.

A
1983
3 gedichten
1981
3 gedichten
1934 - 30 sep 2021
3 gedichten
B
12 okt 1990
3 gedichten
13 jan 1964
3 gedichten
25 nov 1975
3 gedichten
2 mei 1932
3 gedichten
27 jul 1945
3 gedichten
31 jan 1905 - 13 aug 1960
3 gedichten
1976
3 gedichten
4 sep 1976
3 gedichten
17 jan 1928 - 20 apr 2019
3 gedichten
1993
3 gedichten
1984
3 gedichten
13 apr 1957 - 7 apr 2003
3 gedichten
12 maa 1977
3 gedichten
C
2 feb 1908 - 11 maa 1985
3 gedichten
D
12 nov 1975
3 gedichten
24 nov 1944 - 19 dec 2019
4 gedichten
6 feb 1636 - 6 mei 1684
3 gedichten
1952
3 gedichten
E
12 sep 1943 - 8 nov 2018
F
18 sep 1952 - 24 jun 2002
3 gedichten
G
20 okt 1631 - 31 dec 1698
2 gedichten
14 jul 1936
3 gedichten
18 mei 1995
2 gedichten
15 aug 1951
3 gedichten
9 feb 1884 - 27 okt 1958
3 gedichten
28 aug 1973
3 gedichten
H
27 aug 1947 - 16 sep 2000
3 gedichten
1958
3 gedichten
I
24 maa 1891 - 23 okt 1970
2 gedichten
K
9 jul 1984
3 gedichten

3 gedichten
1979
3 gedichten
1941 - 17 nov 2004
3 gedichten
27 jul 1984
3 gedichten
21 feb 1953
3 gedichten
1993
3 gedichten
26 feb 1942
3 gedichten
6 jan 1946
3 gedichten
30 dec 1957
3 gedichten
9 mei 1946
3 gedichten
13 jan 1964
3 gedichten
L
12 maa 1973
3 gedichten
26 jan 1977
3 gedichten
11 mei 1865 - 21 jun 1925
3 gedichten
23 sep 1941 - 7 okt 2006
3 gedichten
28 aug 1950
3 gedichten
6 mei 1944 - 27 dec 1990
1990
3 gedichten
M
1982
3 gedichten
1947
3 gedichten
28 aug 1937 - 12 jan 2007
N
5 aug 1977
1 gedicht
28 jan 1974
2 gedichten
9 sep 1964
3 gedichten
O
12 jan 1963
3 gedichten
1988
4 gedichten
26 mei 1943
3 gedichten
P
16 jan 1980
3 gedichten
1951
3 gedichten
R
12 dec 1660 - 13 jan 1702
1 gedicht
1951
3 gedichten
2 feb 1931 - 21 nov 2023
3 gedichten
1991
3 gedichten
1954
3 gedichten
1 jun 1955
3 gedichten
S
1986
3 gedichten
22 sep 1935 - 25 jun 2020
2 gedichten
1981
2 gedichten
1975
3 gedichten
20 jun 1702 - 25 apr 1753
3 gedichten
15 feb 1976
3 gedichten
23 okt 1869 - 3 maa 1945
3 gedichten
26 apr 1953
3 gedichten
25 okt 1961
3 gedichten
16 feb 1963
3 gedichten
T
1 feb 1945
3 gedichten
12 jul 1959
3 gedichten
24 sep 1780 - 21 okt 1856
3 gedichten
2 feb 1967
3 gedichten
30 okt 1985
3 gedichten
U
1962
3 gedichten
V
26 aug 1935 - 18 maa 1992
3 gedichten
1955
3 gedichten
1947
3 gedichten
31 dec 1958
4 gedichten
1974
3 gedichten
19 jul 1954 - 7 aug 1999
3 gedichten
21 aug 1958
3 gedichten
11 maa 1936 - 19 feb 2016
4 gedichten
1 mei 1973
3 gedichten
13 jul 1944
3 gedichten
1963
3 gedichten
W
1947
3 gedichten
1943
3 gedichten
15 okt 1932 - 14 apr 1977
1 gedicht
1986
3 gedichten
23 nov 1987
3 gedichten
20 dec 1963
3 gedichten
Z
1610 - 1 apr 1663
3 gedichten
1968
3 gedichten