Amir Afrassiabi
1934, Isfahan, Iran – 30 september 2021, Iran
Amir Afrassiabi wordt geboren in Isfahan, Iran en studeert architectuur in Teheran en later aan de Architectural Association School of Architecture in Londen.
Al in de jaren '50 verschijnen verhalen en essays van Afrassiabi in literaire tijdschriften in Iran. In 1986 vlucht hij naar Nederland. Hij werkt als stedenbouwkundig ontwerper en is gastdocent aan de TU in Delft. Hij publiceert ondertussen poëzie in Perzischtalige literaire tijdschriften over de hele wereld. Pas in 2003 wordt zijn werk voor het eerst sinds zijn vlucht ook in Iran gepubliceerd.
In 2005 verschijnt zijn eerste Nederlandse bundel, Ballingschaap. Zijn Nederlandse werk is dan al wel gepubliceerd in bloemlezingen en literaire tijdschriften.
Afrassiabi publiceert in de tussentijd ook nog steeds in het Perzisch.
Afrassiabi was redacteur poëzie bij literaire tijdschriften in Zweden en Duitsland en is voorzitter van de Iraanse Sociaal- Culturele Vereniging en de Iraanse Stichting voor Cultuur en Kennis.
Tussen 1962 en 2019 publiceerde Afrassiabi negen bundels van zijn poëzie in het Perzisch en zijn werk werd opgenomen in verschillende bloemlezingen in Nederland. Hij vertaalde in de Perzische taal de poëzie van onder meer Arjen Duinker, Gerrit Kouwenaar, Simon Vinkenoog, Remco Campert, Judith Herzberg, Jana Beranová, Eva Gerlach, Hester Knibbe, Anne Vegter en E.N. Perquin. Zijn vertalingen zijn in verschillende bundels in Iran gepubliceerd.
In Rotterdam was Afrassiabi actief als organisator van letterenprogramma’s vanuit de Iraanse Stichting voor Cultuur en Kennis.
Afrassiabi was ook actief als Dichter voor Vrede en deed mee aan solidariteitsacties voor Palestina.
De afgelopen 15 jaar nam Afrassiabi deel aan een poëtische dialooggroep met Marco Nijmeijer, Shakila Azizzada, Albana Shala, Gerard van Hameren, Jantine Dijkstra, Leo Stilma en Juan Heinsohn.
Hij overleed op 30 september 2021 in Iran.
- Najaarspraatjes (1962, Iran)
- Met de zeevogels (1993, Baran, Zweden)
- Het station (1998, Gardoun, Duitsland; tweede druk: 2004, Parang, Teheran)
- De bijwoorden (2001, Mana, Nederland)
- Langs de breedte van de weg (2001, Mana, Nederland; tweede druk: 2004, Parang, Teheran)
- Tot het volgende station (2004, Parang, Teheran)
- Ballingschaap (2005, Bornmeer, Nederland)
- Liefde kent geen tijd (2009, Sales, Teheran)
- En het huis dat geen huis van ons is (2014, Cheshmeh, Teheran)
Verslag
moeder schuilt achter de boom
op mijn straat
streelt de gescheurde stam
met haar gezwollen sponzige handen
blijft staan
komt niet
gaat niet
alsof ze mijn flat bewaakt
ik ga naar beneden
ze is al weg
de boom ruikt naar wasmiddel
madam Diana op de bank
strooit broodkruimels
haar dikke benen met spataderen
zo wijd geopend
alsof ze alle verdwaalde duiven van Rotterdam
onder haar kanten rok wil vangen
Sara leest liever kranten dan boeken
vooral de dagkranten die de volgende dag oud worden
ze houdt niet van de oude foto’s
Leila
ach, Leila kijkt altijd
met een open mond en grote ogen
altijd
ziet ze nieuwe dingen in dat dom ding
als ik ooit op zoek naar mijn verloren herinneringen
wijk vijf van Teheran mag bezoeken*
zal ik de oeroude veneroloog
het adres van haar graf vragen
de herhalende show van blote benen en billen
de kettingmoorden en de kortstondige liefdes
het spoor van clusterbommen
in de nocturnes van de krekels
die de uit elkaar lopende lapjes
van de aan flarden gescheurde dag
tot een patchwork poëzie samenvoegen:
deze balpen
die theepot
hotel New York
de oude eettafel
de spoelbak
de laatste tram van lijn 5
het meisje
dat haar kroeshaar helblond verft
en de moeder, madam Diana, Sara
Leila, ach…, dierbare Leila…
*De al verdwenen rosse buurt van Teheran lag in wijk vijf. Die heette ‘Shahre no’ (de nieuwe stad).
Wit en wazig
een kale kleur uit mijn donkere kelder
op een ongeduldig ogenblik in de ochtend
ik moet mijn muze overtuigen
dat ik mijn ivoren toren verlaten moet
het ogenblik koud en klein
de ochtendkleur wit en wazig
ik sla de trappen over
om neer te dalen
omhoog lijkt de aarde niet aardig
en omlaag
heb ik een aardappel in mijn keel
ik weet wat ik doe
ik vergeet de benauwde kelder en de winderige toren
en ga wandelen door de drukke straten van Rotterdam
Ballingschaap
2005
als ik aan de dood denk
droom ik van een oeroude vrouw
in een uuroud meisje
en herinner me
dat ik een afspraak heb
in de Paradijstuin* van Esfahan
de stad waarin ik
archibouwliedjes zong
op straat
langs de rivier
en in de bosjes
de enige keer dat ik hier wilde zingen
was er geen microfoon in de ring
en ik ging knock-out
in de eerste ronde
zoals afgesproken
niet dat ik erbij betrokken was
nee
ik ben niet goed in uitspraken
laat staan afspraken
toen ik me hier in een hoerhuis nestelde
naast een aardige boervrouw
wist niemand
of ik een dwaas was
of een vreemde snuiter
nu mij na vele jaren
het ABN geen donder kan schelen
want ik heb geleerd
van achter naar voren te lezen
kan ik in mijn huurwoning
(met een aanzienlijke huurachterstand)
Mevrouw Ineke van der Berg
(mijn aardige buurvrouw)
een kopje Turkse koffie aanbidden
En verder
‘er zijn geen nieuwe berichten’
*Paradijstuin is de naam van de nieuwe begraafplaats van Esfahan
uit de bundel: Ballingschaap, Bornmeer, Leeuwarden, 2005
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
4 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
2 gedichten
3 gedichten
2 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
2 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
1 gedicht
2 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
4 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
1 gedicht
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
2 gedichten
2 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
4 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
4 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
1 gedicht
3 gedichten
3 gedichten
1 gedicht
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten
3 gedichten